Eco-ontdekkingsreiziger Mario Rigby avonturen in Belize, het verkennen van de oude en hedendaagse culturele en natuurlijke diversiteit

Als eco-onderzoeker heb ik altijd ontzag gehad voor oude beschavingen en hun invloed op de moderne samenleving. Ik heb de hele wereld doorkruist en over de eerste volkeren van de wereld geleerd door spectaculaire Egyptische en Romeinse ruïnes te bezoeken en te wandelen en te peddelen langs soortgelijke routes die ooit door de oude Soedanese Nubiërs of de Lucayanen, een groep inheemse mensen uit het Caribisch gebied, werden genomen.

Mijn meest recente reis naar Belize bood de perfecte gelegenheid om deze reis van een duik in het verleden en het heden voort te zetten door middel van avontuurlijke verkenning en culturele onderdompeling in een land dat bekend staat als ooit het epicentrum van het oude Maya-rijk.

Ik begon mijn avontuur in de jungle in het westen van Belize bij Chaa Creek, een 400 hectare groot weelderig natuurreservaat dat een van de eerste eco-lodges van het land herbergt. De lodge streeft ernaar zich te houden aan het oude Maya geloofssysteem dat Moeder Aarde vereerde als heilig door het aanbieden van duurzaam toerisme activiteiten en milieu-educatie programma's voor de lokale jeugd.

De gezondheid van dit land was duidelijk bij elke stap. Terwijl ik over het terrein wandelde, galmden mijn oren van het gebrul van brulapen die speelden in het bladerdak van het regenwoud, waar ook de meer dan 300 vogelsoorten zongen waarvan bekend is dat ze in dit gebied voorkomen.

Ondanks de verleiding om te blijven en te genieten van het natuurlijke orkest, lokte de nabijheid van oude sites en mysterieuze grottenstelsels me al snel weg voor meer avontuur.

Op slechts een uur rijden van Chaa Creek ligt Barton Creek Cave, waarvan de oude Maya's geloofden dat het een poort naar de onderwereld was. Oude artefacten zoals aardewerk en skeletten suggereren dat de plaats werd gebruikt om een verscheidenheid aan spirituele ceremonies in verband met geboorte, dood en mensenoffers uit te voeren. Om de grot te bereiken, lieten mijn gids en ik onze kano's te water in een natuurlijke poel van turkoois water, en peddelden onze weg naar de gewelfde ingang van de grot, verborgen door overhangende lianen.

Eenmaal binnen, nam de duisternis het over. We gebruikten hoofdlampen om de spelonkachtige waterweg te verlichten, die we ongeveer een mijl lang doorkruisten, terwijl we omringd werden door enorme puntige stalactieten en stalagmieten. Op een gegeven moment deden we alle lichten uit om de ware diepte van de duisternis in ons op te nemen, en op dat moment kon ik me voorstellen hoe iemand zich zou kunnen voelen alsof hij naar een ander rijk werd getransporteerd.

Dat gevoel van teruggevoerd te worden in de tijd naar een andere wereld ging door toen ik me ook bovengronds op een oude Maya-site waagde. 

Nadat ik de grot had verkend, bracht ik een dag door met een trektocht door de oude stad Xunantunich, die meer dan twee dozijn stenen tempels, paleizen en andere bouwwerken omvat. Toen ik naar de top van de hoogste piramide keek, El Castillo genaamd, was ik gebiologeerd door de gedetailleerde glyphs die de zon, de maan en de planeet Venus voorstelden, die in de rots waren gekerfd. Ik verwonderde me niet alleen over de kunst, maar ook over de wetenschap erachter.

De oude Maya's waren bekwame astronomen en wiskundigen en staan erom bekend dat zij enkele van de nauwkeurigste en ingewikkeldste kalenders hebben ontwikkeld die duizenden jaren lang zijn gebruikt. 

Maar, ondanks haar genialiteit, ging deze buitengewone beschaving op mysterieuze wijze ten onder. Volgens sommige historici hebben milieuverloedering, overbevolking en lange periodes van droogte bijgedragen aan haar ondergang. Toen ik dit hoorde, moest ik denken aan de parallellen die wij vandaag de dag ervaren en wat wij kunnen doen om onze eigen ineenstorting te voorkomen.

Kort na mijn verkenning van de site werd mijn hoop voor de toekomst nieuw leven ingeblazen door een bezoek aan de vrouwencoöperatie van San Antonio in Cayo District. Deze groep vrouwen, afstammelingen van de Maya's, zijn actief in het behouden van oude kennis en tradities door middel van kunst en koken. Onder begeleiding van hun bekwame vakmanschap leerde ik potten van klei beeldhouwen zoals de oude Maya's dat deden. Ik leerde ook om met de hand maïs tot meel te malen. Van het meel maakten we deegballetjes, die we vervolgens platdrukten tot minitortilla's, grilden en afmaakten met een scheutje kokosolie en zout.

Komende uit een familie van restauranthouders, is eten altijd een van mijn favoriete middelen geweest om in contact te komen met mensen uit andere culturen over de hele wereld. Daarom was het een waar genoegen en een voorrecht om mijn reis in Oost-Belize aan de Caraïbische Zee af te sluiten met een traditioneel Garifuna-feest, bereid door een lokaal echtpaar, Kim en Bobby Sanches en hun kinderen.

De Garifuna zijn afstammelingen van een Afro-Indiaanse bevolkingsgroep die oorspronkelijk op St. Vincent leefde en later naar Belize migreerde. Hun voedsel en muziek dragen nog steeds de smaken en geluiden van hun voorouders uit West-Afrika die in de 17e eeuw op slavenschepen naar het Caribisch gebied werden overgebracht.

Met elke hap van de romige kokosmelk soep, genaamd Hudut, hoog opgestapeld met versgevangen vis en gepureerde bakbananen, genoot ik van de schoonheid en veerkracht van deze mensen en hun cultuur. Ik dacht na over mijn eigen voorouderlijke geschiedenis van Afrikaanse afkomst en Caribische opvoeding op de Turks- en Caicoseilanden. En ik heb gezworen om de tradities van mijn voorouders in ere te houden als ik als moderne zwarte ontdekkingsreiziger nieuwe gebieden in kaart blijf brengen.

Dank aan de Belizean Tourism Board voor de steun mij op deze reis. Ik ben zeer bemoedigd door de inzet van het bestuur voor het bevorderen van duurzaam milieu-en cultureel toerisme in Belize en kijk ernaar uit om terug te keren op een dag in de toekomst voor meer avonturen. 

Geschreven door: Mario Rigby

Foto's met dank aan: Mario Rigby